Opleiding door Innovam
Een caravan bestaat tegenwoordig uit zoveel constructie en techniek, dat er een opleiding voor nodig is om het kampeermiddel te kunnen onderhouden. Die opleiding is er en wordt gegeven door Innovam. Om als camper- en caravanbedrijf het BOVAG-certificaat te ontvangen, zijn monteurs verplicht om de opleiding te volgen en een examen af te leggen. Vandaag lopen wij op de trainingslocatie in Nieuwegein een paar uur mee met trainer Frans Pijnenborg en leren alles over slijtage van banden, V4-meting, zelfstellende remmen en waarom accu’s kapot gaan als ze in de stalling staan. We pakken ook een paar lesjes mee waar we als kampeerders iets aan hebben, zodat we zelf ook veel kunnen doen om op een veilige manier van de camper en caravan te kunnen genieten.
Als we de lesruimte binnenkomen zien we twaalf tafels in een kring staan. De boeken op tafel liggen open en in de schrijfblokken zien we wat aantekeningen. Hier wordt serieus gestudeerd. Maar de cursisten staan achter een caravan waar ze uitgelegd krijgen hoe de elektrische bedrading gecontroleerd kan worden.
Trainer Frans Pijnenborg: “Het zijn mensen van de praktijk. Die moet je niet alleen uit een boek laten leren. Ze moeten doen en voelen.” Frans heeft één jaar geleden samen met collega trainer Marcel Jongen het hele cursusmateriaal geactualiseerd. Dat was hard nodig, want de campers en caravans hebben een enorme ontwikkeling doorgemaakt.
“De cursus is opgedeeld in vier delen, die apart van elkaar gevolgd kunnen worden: specialist keuring en onderhoud onderstellen caravan en aanhangwagens, specialist keuring autotechniek camper, specialist keuring en onderhoud opbouw caravan en aanhangwagen, specialist keuring en onderhoud elektro caravan. Vandaag zijn we bij het onderdeel specialist keuring en onderhoud elektro caravan.
Lesboeken en lesmateriaal
Frans en Marcel hebben niet alleen de lesboeken samengesteld. In de lesruimte staan voor alle vier de lesdagen allerlei verschillende opstellingen die door Frans en Marcel in elkaar zijn gezet. Frans neemt ons mee naar het onderstel. “Dat onderstel ziet er eenvoudig uit, maar zit constructief en technisch doordacht in elkaar. Als je dat niet weet en hem verkeerd afstelt, dan zal de bestuurder klagen dat de caravan niet zo lekker rijdt. Aan monteurs moet worden geleerd hoe ze ermee moeten werken. Bij de koppelingen, de oplooprem en het antislingersysteem moeten ze de zwakke plekken herkennen en zien waar het door wordt veroorzaakt. Dat kan door slijtage, frictie of warmte komen.” Er liggen ook remtrommels die door allerlei oorzaken zijn versleten. Hier dient zich een typisch caravanprobleem aan, zo legt Frans uit. “Als je in de bergen rijdt moet je remmen op de motor, om te voorkomen dat de remmen te warm worden. Bij de caravan zal de oplooprem automatisch de caravan laten remmen. Ongemerkt worden de remmen heet.”
Het is ons nog eens duidelijk geworden dat je met een caravan onderhand een machine achter je auto trekt.
Gewicht
Frans legt bij de stapel banden uit wat er aan de slijtage afgelezen kan worden. “Banden kunnen sneller slijten door slechte wielophanging, door te lang in het gras staan en door warmte. Te zwaar beladen van de caravan is een hardnekkig probleem. Met een mover, leveler, airco, luifel en keukenapparatuur zit je al snel aan het maximale gewicht.” Bij een andere opstelling zien we onder andere hoe de zelfstellende remmen functioneren. “In deze as zit een systeem waardoor de remmen telkens automatisch gesteld worden. Toch zal er eens onderhoud of vervanging nodig zijn. Als je niet weet hoe je dit moet demonteren, draai je alles kapot.”
Kleine gebreken
In een knalgele caravan is de hele gasinstallatie zo ingericht dat de cursisten alle controles uit kunnen voeren. Ook hier gaat het weer om veiligheid waar de kampeerders zelf ook een verantwoordelijkheid in hebben. Frans neemt het als voorbeeld voor het goed voorbereid op reis gaan. “Er zijn vaak kleine gebreken die je
als kampeerder niet door hebt. Voor de veiligheid én voor je vakantieplezier is het verstandig om eerst de caravan te laten controleren voordat je onderweg achter het probleem komt.
Onze cursisten moeten dat aan klanten kunnen uitleggen. Ook hoe ze de caravan moeten gebruiken. Daarvoor moeten ze de kennis van de techniek over kunnen brengen die ook wordt begrepen door de klant die niet technisch onderlegd is.”
Complexere elektra
Zodra de cursisten de training vervolgen met theorie aan de lestafels, neemt Frans ons mee naar de achterkant van de caravan. Hier hebben de cursisten net uitgelegd gekregen hoe ze de V4-meting moeten uitvoeren. “Met de V4-meting kun je snel een diagnose stellen. Je weet precies in welk draad en op welke plek het probleem zit. Dat voorkomt dat je onnodig onderdelen vervangt of hele delen van de caravan openmaakt. Bij een eenvoudig achterlicht is dat al een hele verbetering. De bedrading is namelijk weggewerkt. Er is meer elektrische apparatuur die meer stroom vraagt. Vroeger was er 7-aderig draad, nu is dat 11-aderig. Er zijn veel meer aansluitingen en caravans kunnen ook worden aangesloten op 220 volt. Dat maakt het veel complexer om gebreken te vinden.”
Van caravan genieten
De cursisten krijgen de theoretische kant van de V4-metingen uitgelegd. Het is nog best een pittige rekensom. Het vakkundig onderhouden van een caravan bestaat niet alleen uit het werk met je handen.. Zo zijn we na het rondje langs het lesmateriaal tot meer inzichten gekomen. Vakkundige camper- en caravanmonteurs zijn allrounders. Ze moeten verstand hebben van constructies, materialen, gereedschap, elektronica en zelfs interieurbouw. Daarnaast moeten ze ook nog aan klanten voorlichting kunnen geven over het gebruik van de caravan. En het is ons nog eens duidelijk geworden dat je met een caravan onderhand een machine achter je auto trekt. Frans: “Uiteindelijk is alles erop gericht om kampeerders vooral van hun caravan te laten genieten.”
Het hele cursusmateriaal is een jaar geleden geactualiseerd. want campers en caravans hebben een enorme ontwikkeling doorgemaakt.
Zo voorkom je dat je accu snel kapot gaat
Trainer Marcel Jongen legt uit wat clandestiene verbruikers zijn en waarom die ervoor kunnen zorgen dat je accu eerder kapot gaat. “Een clandestien verbruiker is een apparaat of schakeling dat elektriciteit verbruikt zonder dat je het door hebt. Zo loopt je accu heel langzaam leeg. Als je de accu niet helemaal afsluit als die in de stalling gaat, is die na een paar maanden bijna leeg. Een accu slijt het hardst als die minder dan 15 procent geladen is. Een bekende clandestiene verbruiker is de acculader. Als de acculader de accu niet oplaadt, blijft hij wel meten. Daarmee verbruikt hij stroom van de accu. Door hem de hele winter te laten laden, ontstaat het memory-effect. Een accu verliest ongeveer 4 procent per maand aan lading. Dus kun je het beste bij het stallen alle aansluitingen op de accu loskoppelen en halverwege de stallingsperiode voor de zekerheid de accu één keer bijladen.”
Er is meer elektrische apparatuur die meer stroom vraagt. Vroeger was er 7-aderig draad, nu is dat 11-aderig. Er zijn veel meer aansluitingen en caravans kunnen ook worden aangesloten op 220 volt.
Vakkundige allrounders aan het woord
Jeroen Boonen: “Er komen allerlei ambachten bij elkaar”
Jeroen Boonen is sinds twee maanden chef werkplaats bij Wolf Caravans in Harderwijk. Hij is jarenlang automonteur geweest en heeft zijn eigen camper gebouwd. Veel lesmateriaal is voor hem al bekend, maar hij steekt toch veel op van de cursus. “Ik volg de cursus omdat die nodig is voor ons BOVAG-certificaat. Veel kennis over de techniek ken ik van de autotechniek. Alleen het remsysteem met de oplooprem is anders. Dat heb ik nu geleerd.
Elektra in caravans is vrij eenvoudig. Maar ik zie het wel complexer worden en dus is het goed om dit soort cursussen te blijven volgen. Ook merk ik dat er bij caravans allerlei ambachten bij elkaar komen. Bij het interieur ben je onderhand meubelmaker. Dat is voor mij echt iets nieuws.”
Raymond Blok: “Het juiste gereedschap is belangrijker dan ik dacht”
Raymond Blok is chef werkplaats bij Van Vliet Caravans in Wateringen. Hij volgt de cursus om meer allround monteur te worden. Ook vindt hij de cursus nodig om de ontwikkeling van techniek bij te houden.
“Elektronica liet ik altijd aan een andere monteur over. Het is steeds ingewikkelder geworden. Het is niet meer alleen een lampje en een schakelaar. De formules heb ik in de verte weleens gehoord. Nu zie ik wat het idee achter de V4-meting is. Ik zie ook dat goed gereedschap belangrijker is dan ik dacht. Ik ga naar mijn baas met een lijstje van gereedschappen die we nodig hebben.”
Guyan Thomassen: “Het doormeten gaan we zeker toepassen”
Guyan Thomassen van Caravan & Camper Limburg in Stein is opgegroeid in het bedrijf van zijn ouders.
“Alles wat hier wordt verteld leerden onze monteurs al van elkaar en door het te doen. Het is wel goed dat deze cursus er is. Het is vakkennis die je als monteur nodig hebt om een caravan of camper goed te kunnen onderhouden. Ik heb wel iets opgestoken vandaag. De methode om de elektrische installatie door te meten, gaan we zeker toepassen.”
Dutch